Andrzejki w Dorohuczy - 2017
28 listopada 2017 spotkanie rozpoczęło się o godzinie 15.00, a poprowadziła je P. Sylwia sama Szefowa ISKRY. Słowo wstępne wygłosiła P. Dyrektor naszej szkoły a przy muzyce ten sam od lat dyskdżokej. Zabawa przednia ludzi dużo były też konkursy i zabawy. A jak to się zaczęło. A no od św. Andrzeja.
Święty Andrzej Apostoł (zm. ok. 62 - 70) był jednym z dwunastu apostołów. Początkowo był uczniem świętego Jana Chrzciciela, ale za namową nauczyciela poszedł za Jezusem. Św. Andrzej był bratem św. Piotra, którego zabrał ze sobą, jako ucznia Chrystusa.
Święty pochodził z żydowskiej rodziny rybackiej z Betsaidy nad Jeziorem Galilejskim. Po śmierci Jezusa na krzyżu, jego zmartwychwstaniu i zesłaniu Świętego Ducha na apostołów, Andrzej jako pierwszy głosił Ewangelię w Bizancjum, a następnie w miastach Azji Mniejszej, Tracji, Scytii, Grecji, Abchazji i na wybrzeżach Morza Czarnego.
Św. Andrzej zginął śmiercią męczeńską w Patrze, do której przybył, by głosić Ewangelię. Władze rzymskie najpierw go uwięziły, ale tłumy wiernych przychodziły do więzienia, by słuchać jego kazań. Obawiając się zamieszek, władca Egeusz skazał go na ukrzyżowanie, lecz według podania, jego krzyż miał kształt litery X (jest to pierwsza litera "Chrystusa" w języku greckim od Χριστός, 'Christos').
Ukrzyżowany przez dwa dni cierpiał, wisząc na krzyżu, podobno jednak cały czas przemawiał do zgromadzonych na miejscu kaźni tłumów. Mnóstwo ludzi, poruszonych słowami cierpiącegoApostoła, wyznawało swoje grzechy, nawracając się do Jezusa. Zaczęto naciskać na Egeusza, by ułaskawić niewinnego zresztą Andrzeja i zdjąć go z krzyża. Władca uległ naciskom, ale kiedy już żołnierze mieli go zdejmować, Apostoł oddał ducha. To miało miejsce 30 listopada 60 roku.
Święty Andrzej a Andrzejki
Święty Andrzej nie jest patronem zabaw. Święty jest symbolem wierności i oddania Bogu.
Andrzejki zawdzięczamy Grekom.
Wróżby św. Andrzeja powstały w środowisku greckim, gdzie dostrzeżono etymologiczne podobieństwo nazwy aner, andrós - mąż, mężczyzna i Andreas - Andrzej. Św. Andrzej mógł być więc rozdawcą mężów... Bo andrzejki to święto panieńskie i czysto matrymonialne. Kawalerowie imię przyszłej żony powinni poznawać wcześniej - 24 listopada w wigilię świętej Katarzyny.
"Dziś ci wróży Katarzyna, jaka czeka cię dziewczyna."
W andrzejki jak co roku próbujemy trochę dla zabawy, a trochę serio uchylić rąbka zasłony spowijającej przyszłość. Wróżby to stary jak ludzkość sposób na oswojenie niepewnej przyszłości. Wierzono, że są dni, kiedy duchy przodków wracają na ziemię i odsłaniają odrobinę nieznanego. Istnieje więc wtedy możliwość zapytać je za pośrednictwem wróżb o najbliższą przyszłość. Jakie będą zbiory, czy dopisze zdrowie, próbowano wywróżyć w czasie tzw. godów - od wigilii Bożego Narodzenia do Trzech Króli. Wróżbom miłosnym zaś sprzyjał początek adwentu. Panny wróżyły zamążpójście w wigilię świętego Andrzeja, kawalerowie ożenek w przeddzień świętej Katarzyny. Jednakże katarzynki były mniej atrakcyjne od dziewczęcych andrzejek i z czasem uległy zapomnieniu.
Andrzejki od wieków odprawiały dziewczęta nie tylko w prawie wszystkich regionach Polski, ale także w Niemczech, niemieckojęzycznych kantonach Szwajcarii, na Słowacji, w Czechach, Rosji, Rumunii, na Ukrainie i Białorusi oraz w krajach śródziemnomorskich, zwłaszcza w Grecji.
W zbliżonej do dzisiejszej postaci andrzejkowe wróżby pojawiły się mniej więcej na przełomie XVI i XVII w. Najbardziej popularne było lanie wosku, cyny lub ołowiu.
Pierwsze wzmianki o tym zwyczaju pochodzą z XVI wieku. W "Komedii Justyna i Konstancji" Marcina Bielskiego z 1557 roku panna służebna radzi dziewczynie:
Nalejcie wosku na wodę,
Ujrzyjcie swoją przygodę.
Słuchałam od swej macierzy,
Gdy która zmówi pacierze
W wigilię Andrzeja świętego,
Ujrzy oblubieńca swego.
W wigilię świętego Andrzeja panny powinny pościć cały dzień, a wieczorem - dzięki wróżbom - mogą poznać przyszłego towarzysza życia. Kawalerowie mieli już wprawdzie swoje katarzynki, ale i im Apostoł pomoże odkryć tajemnicę przyszłości.